Działania zorientowane na abstynencję od środków odurzających powinny być uzupełniane odpowiednimi programami ukierunkowanymi na ograniczenie szkód zdrowotnych i społecznych, na które narażeni są użytkownicy narkotyków oraz społeczeństwo.

W debacie publicznej podkreśla się, że wszechstronne, zrównoważone i oparte na wynikach badań naukowych podejście obejmuje profilaktykę, leczenie, ograniczanie podaży oraz ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych.

Najpoważniejsze zagrożenia zdrowotne obejmują: ryzyko zakażenia żółtaczką typu B i C, HIV, gruźlicą oraz ryzyko przedawkowania narkotyku. Do zagrożeń społecznych należą zachowania kryminogenne, bezdomność, wykluczenie z rynku pracy.

Działania ukierunkowane na ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych obejmują kombinację wielu, różnorodnych interwencji, dopasowanych do potrzeb lokalnego środowiska. Mogą one obejmować programy wymiany igieł i strzykawek, programy leczenia substytucyjnego, doradztwo socjalne , pokoje bezpiecznych iniekcji, edukację rówieśniczą oraz outreach, promocję polityki, której celem jest ochrona populacji i grup ryzyka (WHO, 2009).

Krajowe Centrum od wielu lat dofinansowuje i merytorycznie wspiera programy redukcji szkód zdrowotnych i społecznych, adresowane do czynnych użytkowników narkotyków.

Organizacje pozarządowe podejmują wysiłki zmierzające do realizacji programów w nowych środowiskach i lokalizacjach. Pomimo hermetyczności niektórych środowisk realizatorzy docierają do osób z populacji MSM zagrożonych rozwojem uzależnienia od tzw. Chemsexu, osób sprzedających usługi seksualne. Niektóre organizacje współpracujące z Krajowym Centrum realizują swoje programy z powodzeniem w jednostkach penitencjarnych.